HOE WEET U OF ZE DRAGEND IS

Bij de meeste poezen merk je tijdens de eerste twee weken niet dat ze zwanger is. Als er wel veranderingen optreden, merk je het doordat de poes meer gaat slapen, ze gaat minder spelen, ze is aanhankelijker of ze is juist prikkelbaarder. Ook kan het voorkomen dat ze meer gaat eten.

Vanaf plusminus de derde week kun je zelf controleren of de poes zwanger is. Rond deze tijd worden de tepels van een zwangere kat groter en kunnen deze gaan zwellen. 

Een drachtige kat neemt tijdens haar volledige zwangerschap ongeveer 40% in gewicht toe. Dit is wel afhankelijk van hoeveel kittens ze draagt.

Wil je het echt zeker weten kunt u het beste een afspraak met de dierenarts maken. (10)

HOE BEKIJKT DE DIERENARTS OF DE POES DRACHTIG IS?

De dierenarts kan op verschillende manieren bekijken of uw kat drachtig is.

Tussen de 24 en 32 dagen en na dag 42 kan de dierenarts buikpalpatie uitvoeren. De dierenarts tast dan de buik af en klopt op de buik, op deze manier voelt de dierenarts of de poes zwanger is.
Dit kan echter wel lastig te voelen zijn bij te zware of bewegelijke katten.

Een erg betrouwbare methode om vast te stellen of de poes zwanger is, is door het maken van een echo. Het is alleen wel verschillend per dierenarts vanaf wanneer dit kan. Bij de ene dierenarts kan dit al vanaf dag 23, bij de andere dierenarts pas vanaf de 35ste dag. 
Via de echo kan de dierenarts vaak al een schatting maken hoeveel kittens er in de buik zitten. Ook kan de dierenarts zien of de kittens leven en hoelang de poes al drachtig is.

Tenslotte kan er een röntgenfoto gemaakt worden. Dit kan vanaf 6 weken. Het aantal kittens is op de foto goed vast te stellen. Alleen kun je niet zien hoelang de poes al drachtig is en of de kittens leven. (10)

DE GEBOORTERUIMTE INRICHTEN

Laat de poes tijdens de laatste weken van de dracht alvast wennen aan het plekje waar ze straks moet gaan bevallen. 
Zet een stevige doos, (werp)kistje of bench in een rustige, tochtvrije en goed te verwarmen ruimte. Het is erg belangrijk dat de doos, kist of bench heel goed moet kunnen worden schoongemaakt. Het moet opstaande randen hebben zodat de kittens er de eerste weken niet uit kunnen klimmen. Leg een laag kranten op de bodem, afgedekt met zachte, uitwasbare lappen. Dit is heel geschikt om het vruchtwater tijdens de bevalling te absorberen. 
Neem geen kartonnen doos! Hier trekt het vocht in en is niet schoon te maken. Ook zijn hier vaak vruchten in vervoerd die met gifstoffen zijn bespoten.
Het kan natuurlijk altijd voorkomen dat de poes zelf een plek kiest  (11) 

DE UITGEREKENDE DATUM

Een poes is gemiddeld 64 dagen drachtig. Als de bevalling vóór de 59ste dag begint, is de kans groot dat de kittens niet levensvatbaar zijn. Het kan ook gebeuren dat de geboorte langer op zich laat wachten. Als de bevalling op de 70ste dag nog steeds niet is begonnen, is het erg raadzaam om een dierenarts in te schakelen.

Gemiddeld worden er vier of vijf kittens geboren. Maar de grootte van het nestje kan variëren van 1 tot 10 kittens! (11)

De eerste fase is de ontsluitingsfase
Wanneer de bevalling nadert, zoekt de poes vaak al een rustig plekje op. Hou wel goed in de gaten waar ze blijft, anders duikt ze straks plotseling ergens op met een nestje.
Tijdens de ontsluitingsfase komen de weeën op en bewegen de kittens richting het geboortekanaal. Meestal werpen de poezen probleemloos zonder hulp.

Veel poezen zijn 12 tot 24 uur voor de bevalling erg onrustig. Ze gaan graven, springen veel en lopen op en neer. Sommige stoppen met eten, anderen eten juist door. Iedere poes heeft haar eigen, unieke manier van bevallen. Blijf bij de poes en laat haar haar gang gaan.

Dwing een bevallende poes nooit ergens anders te gaan liggen voordat de eerste kitten is geboren en bij de moeder drinkt. Ligt de poes op een plek waar ze echt niet kan blijven? leg haar dan gelijk met haar kitten op de door jou uitgekozen werpplek.

Vanaf dit moment zijn de volgende vier zaken het belangrijkst.

-warmte

-rust

-optimale hygiëne

-heel veel geduld (11)

De tweede fase is de uitdrijvingsfase. De kitten wordt door de baarmoedermond in het geboortekanaal gedreven. Doordat de kitten de baarmoedermond is gepasseerd, worden de persweeën opgewekt. Deze bestaan uit het krachtig samentrekken van de buikspieren. Je kunt dit zien aan de poes doordat ze haar achterpoten strekt en ontspant. Soms verandert de kat haar positie om zo goed mogelijk te kunnen persen. De druk die daardoor in de buikholte ontstaat, zorgt er voor dat de kitten langzaam naar buiten gedrukt wordt. 

De geboorte van de eerste kittens duurt het langst. Omdat het geboortekanaal eerst nog moet worden opgerekt. De grootte en de ligging van de kittens een rol in de duur van de uitdrijving. Vaak zie je voordat een kitten geboren wordt, een vochtblaas. Laat deze intact. Ga niet trekken als er alleen een kopje of een staartje uitkomt. Geduld is erg belangrijk. U mag nooit zomaar trekken!

Als een kitten er naar anderhalf uur persen nog niet uit is, bel dan de dierenarts.

Als er een kitten is geboren, duurt het ongeveer drie kwartier voordat de volgende er aan komt. Maar het komt ook voor dat de volgende kitten er direct achterna uitkomt. Het kan zelfs enkele uren duren voordat de volgende kitten komt. Dit is niet verontrustend. Zolang de poes er rustig bij ligt en ze niet continu aan het persen is.

Kittens kunnen met hun kop eerst of met hun achterkant eerst geboren worden. Het komt in beide gevallen voor dat de poes heel veel moeite heeft de kitten er uit te persen.
Laat de moeder bij de volgende kitten zelf weer proberen het vruchtvlies van de kitten af te halen. (11)

De laatste fase is de nazorg. 
Zodra er een kitten geboren is, bevrijd de moeder de kitten zelf uit de vruchtvliezen en likt het schoon. Hierbij wordt de navelstreng doorgebeten. 
Als de moeder zelf de vruchtvliezen niet doorbijt, moet u deze met de hand verwijderen. Anders zullen de kittens stikken in de vliezen. De vliezen zijn makkelijk met de vingers te scheuren zodat de kitten vrij komt. Kneus vervolgens de navelstreng met de vingers en haal het voorzichtig los. Zorg dat het breekpunt enkele centimeters van de buikwand verwijderd is. Je kunt de navelstreng ook met een schaar doorknippen, maar dan moet de streng met garen (bijvoorbeeld flosdraad) te worden afgebonden. Dit moet erg nauwkeurig uitgevoerd worden. Het draadeindje kan de moeder er later toe aanzetten deze met de navelstreng er af te trekken.

Pasgeboren kittens kunnen veel slijm in hun keel hebben, dit uit zich in veel gerochel en benauwdheid. U kunt de kitten helpen door het vocht bij het neusje en uit het bekje weg te vegen met een washandje en/of wattenstaafje. U kunt pipetjes kopen om door middel van een slangetjes de slijm uit het keeltje te zuigen. Wanneer je echter niets bij de hand hebt en de kitten ademt niet, neem je de kitten in de hand, houdt je het onderste boven en zuig je met je mond de kitten leeg. De kitten is net uit een steriele verpakking van vliezen gekomen en is dus niet vies. U kunt met behulp van een washandje glibberige kittens beter vasthouden.

Er bestaat een klein risico dat de moederpoes de navelstreng te kort afbijt of losscheurt. Hierdoor kan er een navelbreuk ontstaan. Indien mogelijk, bind dan de navelstreng af met (flos)draad. Lukt dit niet klem dan de stomp met de vingers stevig af en vraag aan de dierenarts of het gehecht moet worden.

De poes eet de nageboorten op. Dit komt bij veel dieren voor. Alleen hoeft de poes niet alle nageboorten op te eten. Bij grotere nesten zie je als gevolg dan vaak diarree. Het opeten van nageboorten kan de moederpoes een extra boost van energie geven. Die ze goed kan gebruiken. De nageboorte is licht verteerbaar en zorgen er tevens voor dat er weer weeën komen.

Controleer na iedere kitten of er een complete nageboorte uitkomt. Dit is erg belangrijk. Wanneer er (een deel van) de nageboorte in het lichaam achterblijft, kan dit leiden tot baarmoederontsteking. Raadpleeg in dit geval de dierenarts. (11)

DE GEZONDHEID VAN DE MOEDERPOES

Als de bevalling er op zit is de moederpoes erg vermoeid. Ze blijft rustig en tevreden liggen en laat de kittens drinken. 

Het kan voorkomen dat er een kitten in de baarmoeder is achtergebleven of dat het geboortekanaal en/of de baarmoeder beschadigd is geraakt. Dit kun je herkennen door langdurig bloedverlies uit de vagina. Bezoek hiermee gelijk de dierenarts.

Verder is de moederpoes voornamelijk in de periode vlak na de geboorte erg kwetsbaar. Ze is gevoeliger voor infecties. Tijdens de zoogperiode kunnen de melkklieren ontstoken raken. Een ontstoken klier is warm, hard, gezwollen en erg pijnlijk. Soms komt er melk uit, deze kan een afwijkende donkergele of geelrode kleur hebben. Ook is de melk van wisselende vloeibaarheid. Soms heeft de moederpoes ook koorts tijdens de melkklier ontsteking. Bel onmiddellijk een dierenarts want dit is zeer ernstig.

Hou uw poes goed in de gaten tijdens en na de bevalling. Veel poezen gaan halverwege de bevalling een paar uur slapen. Sommige poezen willen eten en vaak willen poezen ook drinken.

Wordt de moederpoes erg sloom, bel dan direct de dierenarts en overleg. (11)